WebWar

Διάφορα θέματα => Βιβλιοθήκη => Topic started by: mistermax on February 15, 2016, 12:28:47 pm


Title: Λενιν: Τι θα αντικαταστήσει τον µηχανισµό του Κράτ_
Post by: mistermax on February 15, 2016, 12:28:47 pm
ΛΕΝΙΝ: Κρατος και Επανασταση
http://www.antitetradia.gr/portal/images/klasika_keimena/%CE%9B%CE%AD%CE%BD%CE%B9%CE%BD%20-%20%CE%9A%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B5%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7.pdf

Τι θα αντικαταστήσει τον µηχανισµό του Κράτους;

Στα 1847, στο Κοµµουνιστικό Μανιφέστο ο Μαρξ µπορούσε ν' απαντήσει σ' αυτό το ερώτηµα
µε εντελώς απόλυτο τρόπο, διατυπώνοντας περισσότερο το πρόβληµα παρά την λύση του. Η
αντικατάσταση αυτού του µηχανισµού από το προλεταριάτο ανυψωµένο σε κυβερνώσα τάξη»,
«µε την κατάκτηση της ∆ηµοκρατίας» -αυτή ήταν η απάντηση τον Κοµµουνιστικού Μανιφέστου.
Αποφεύγοντας την ουτοπία, ο Μαρξ περίµενε από την πείρα ενός κινήµατος των µαζών να
δώσει την απάντηση του προβλήµατος και να καθορίσει τις µορφές που
θα πάρει αυτή η οργάνωση του προλεταριάτου σε κυρίαρχη τάξη, και τον τρόπο µε τον οποίο
θα µπορούσε αυτή ή οργάνωση να πραγµατοποιήσει τελειότερα και στερεότερα την «κατάκτηση
της ∆ηµοκρατίας»
. Ο Μαρξ εξήγησε την πείρα της
Κοµµούνας, όσο µικρή και αν ήταν, µε λεπτότατη ανάλυση στο έργο του «Ο εµφύλιος πόλεµος
στη Γαλλία». Θα παρουσιάσουµε στον αναγνώστη τα σπουδαιότερα µέρη αυτού τον έργου.
Στον l9ον αιώνα άρχισε η γοργή ανάπτυξη της συγκεντρωµένης κρατικής εξουσίας, που
προέρχεται από τον µεσαίωνα «µε τα εξυπηρετικά της όργανα : µόνιµο στρατό, αστυνοµία,
γραφειοκρατία, κλήρο και δικαστές.» Όσο προχωρεί η εξέλιξη του ανταγωνισµού µεταξύ
κεφαλαίου και εργασίας, ντο κράτος παίρνει ολοένα περισσότερο τον χαρακτήρα ενός δηµοσίου
οργανισµού για. την καταπίεση της εργασίας, δηλαδή µηχανής για την κυριαρχία µιας τάξεως.
Ύστερα από κάθε επανάσταση που σηµειώνει κάποια πρόοδο στον αγώνα των τάξεων, ο καθαρά
καταπιεστικός χαρακτήρας της κρατικής εξουσίας φαίνεται ολοένα καθαρότερα». Το κράτος
24
ύστερα από την επανάσταση του 1848-49, γίνεται «το εθνικό όπλο του κεφαλαίου στον πόλεµο
τον εναντίον της εργασίας». Η ∆ευτέρα Αυτοκρατορία το ενισχύει περισσότερο.
«Η Κοµµούνα ήταν η τελεία αντίθεση της Αυτοκρατορίας. Ήταν µια ορισµένη µορφή
δηµοκρατίας που θα καταργούσε όχι µόνο την µορφή του µοναρχικού καθεστώτος αλλά και κάθε
καθεστώς τάξεων».
Ποια ήταν αυτή η «ορισµένη» µορφή της προλεταριακής Σοσιαλιστικής ∆ηµοκρατίας; Ποιο
ήταν το Κράτος που είχε αρχίσει να δηµιουργείται ;
«Το πρώτο διάταγµα της Κοµµούνας ήταν η κατάργηση του µόνιµου στρατού και η
αντικατάσταση του από το ένοπλο έθνος».

Η απαίτηση αυτή βρίσκεται σήµερα στο πρόγραµµα κάθε κόµµατος που ονοµάζεται
σοσιαλιστικό. Η αξία όµως αυτών των προγραµµάτων φαίνεται καλύτερα µε την διαγωγή των
σοσιαλ-επαναστατών µας και των Μενσεβίκων, που αρνήθηκαν να εφαρµόσουν τις θεωρίες των
και ύστερα από την επανάσταση της 12 Μαρτίου 1917.
«Το Συµβούλιο της Κοµµούνας αποτελείτο από δηµοτικούς αντιπροσώπους εκλεγόµενους µε
καθολική ψηφοφορία στα διάφορα διαµερίσµατα του Παρισιού. Ήταν υπεύθυνοι και µπορούσαν να
ανακληθούν σε κάθε στιγµή. Η πλειοψηφία αποτελείτο φυσικά από εργάτες η αναγνωρισµένους
αντιπροσώπους της εργατικής τάξης...»
«..Η αστυνοµία που έως τότε ήταν µάλλον ένα όργανο της Κυβέρνησης αποστερήθηκε αµέσως
από όλες της τις πολιτικές λειτουργίες και έγινε ένα υπεύθυνο και ανακαλούµενο όργανο της
Κοµµούνας..»
«..Το ίδιο εφαρµόσθηκε και για τους αξιωµατούχους όλων των άλλων διοικητικών κλάδων. Από
τα µέλη του Συµβουλίου της Κοµµούνας, έως τον τελευταίο εργάτη, όλοι στις δηµόσιες υπηρεσίες
πληρώνονταν µε τον ίδιο µισθό ως απλοί εργάτες. Όλα τα προνόµια και οι ιδιαίτερες επιχορηγήσείς
που προσφέρονταν στις υψηλές θέσεις του Κράτους εξηφανίσθησαν µαζί µε τις θέσεις αυτές ....Αφού
κανόνισε έτσι τον µόνιµο στρατό και την αστυνοµία, τα υλικά αυτά όπλα της παλιάς Κυβέρνησης, η
Κοµµούνα έστρεψε την προσοχή της χωρίς αναβολή στην καταπολέµηση των όπλων της πνευµατικής
καταπίεσης, της εξουσίας του κλήρου... Οι δικαστικοί λειτουργοί έχασαν την ψευτοανεξαρτησία
τους? Στο µέλλον έπρεπε να εκλέγονται φανερά, να είναι υπεύθυνοι και να µπορούν να
ανακληθούν?»
Και έτσι η Κοµµούνα φαίνεται ότι αντικατέστησε τον κοµµατιασµένο κρατικό µηχανισµό,
«µόνον» µε µια τελειότερη κυριαρχία του λαού : δηλαδή µε την κατάργηση του µονίµου στρατού
και την µεταβολή όλων των αρχόντων σε εκλεγόµενους και, ανακαλούµενους υπάλληλους του
κράτους. Αλλά στην πραγµατικότητα αυτό το «µόνον» αντιπροσωπεύει µια γιγάντια
αντικατάσταση ενός τύπου θεσµών από άλλους µε θεµελιώδη διαφορά. Έχουµε εδώ ακριβώς µια
περίπτωση «µετατροπής ποσού εις ποιόν».
Η ∆ηµοκρατία, που έφτασε στην µεγαλύτερη τελειότητα, µεταµορφώνεται από καπιταλιστική
σε προλεταριακή; Από Κράτος (δηλαδή µια ειδική δύναµη για την καταπίεση µιας τάξεως) σε
«κάτι» που πραγµατικά δεν είναι πια Κράτος,
Αυτό το «κάτι» είναι ακόµη αναγκαίο για να εξαφανίσει την καπιταλιστική τάξη και να
συντρίψει την αντίσταση της. Και ήταν εξαιρετικά αναγκαίο για την Κοµµούνα.
Ένας δε από τους λόγους της αποτυχίας της είναι ότι δεν το έκανε αυτό µε αρκετή
αποφασιστικότητα. Η διαφορά όµως είναι ότι τώρα το όργανο αυτό για την εξαφάνιση είναι η
πλειοψηφία του πληθυσµού και όχι η µειοψηφία, όπως συνέβαινε στην εποχή της δουλείας, της
δουλοπαροικίας και της µισθοδουλείας. Και όταν η πλειοψηφία του έθνους µόνη της εξαφανίζει
τους τυράννους της, δεν χρειάζεται πια µια ειδική καταπιεστική δύναµη. Έτσι το Κράτος αρχίζει
25
να χάνεται. Αντί των ειδικών θεσµών µιας προνοµιούχου µειοψηφίας (προνοµιούχων αρχόντων
και αξιωµατικών του µονίµου στρατού), η πλειοψηφία µπορεί µόνη της αµέσως να εκπληρώσει
όλες αυτές τις λειτουργίες και όσο περισσότερο οι κρατικές λειτουργίες ανατίθενται στην µάζα
του λαού, τόσο λιγότερο είναι αναγκαία η ύπαρξη του Κράτους.
Στο σηµείο αυτό τα ειδικά µέτρα, που εφήρµοσε η Κοµµούνα και τονίζει ο Μαρξ, είναι
ιδιαιτέρως αξιοσηµείωτα : κατάργηση όλων των επιχορηγήσεων και όλων των ειδικών µισθών για
τους ανωτέρους υπαλλήλους
, εξίσωση της πληρωµής όλων των δηµοσίων υπαλλήλων στο επίπεδο
του εργατικού ηµεροµισθίου. Εδώ φαίνεται πιο καθαρά από κάθε άλλη φορά το πέρασµα από την
αστική δηµοκρατία στην προλεταριακή, από την δηµοκρατία των καταπιεστών στην δηµοκρατία
των καταπιεζοµένων, από την κυριαρχία µιας «ειδικής δύναµης για την καταπίεση ορισµένης
τάξης, στην κατάργηση των καταπιεστών από ολόκληρη την δύναµη της πλειοψηφίας τον έθνους,
το προλεταριάτο και τους αγρότες. Και σαυτό ακριβώς το σαφέστατο σηµείο, το σπουδαιότατο
ίσως για το πρόβληµα του Κράτους, η διδασκαλία του Μαρξ λησµονήθηκε. Παραµελείται τελείως
σε όλες τις αναρίθµητες λαϊκές ερµηνείες δεν θεωρείται σωστό να µιλάει κανείς για το ζήτηµα
αυτό που χαρακτηρίζεται σαν µια παλιά «απλοϊκότητα». Έτσι ακριβώς και οι χριστιανοί όταν
πέτυχαν να επιβάλουν την θρησκεία τους ως κρατική, «λησµόνησαν» την «απλοϊκότητα» του
παλαιού χριστιανισµού µε το επαναστατικό δηµοκρατικό του πνεύµα.
Η ελάττωση της πληρωµής των ανωτάτων υπαλλήλων του Κράτους φαίνεται ότι είναι µόνο ένα
απλοϊκό, πρωτόγονο δηµοκρατικό αίτηµα. Ένας από τους «ιδρυτές» του νεωτέρου
οπορτουνισµού, ο πρώην σοσιαλδηµοκράτης Ε. Μπερνστάιν, εξάσκησε πολλές φορές το ταλέντο
του επαναλαµβάνοντας τις κοινές καπιταλιστικές αστειότητες για την «πρωτόγονη» ∆ηµοκρατία.
Όπως όλοι οι οπορτουνιστές, όπως και οι σηµερινοί οπαδοί του Κάουτσκυ, δεν µπόρεσε να
καταλάβει ότι, πρωτίστως, η µετάβαση από τον Καπιταλισµό στον Σοσιαλισµό, είναι αδύνατη
χωρίς την «επιστροφή», έως ένα ορισµένο σηµείο, στην «πρωτόγονη» ∆ηµοκρατία. Πώς αλλιώς
µπορούµε να περάσουµε στην ανάληψη όλων των Κυβερνητικών λειτουργιών από την
πλειοψηφία του πληθυσµού και από κάθε άτοµο του πληθυσµού ; Και έπειτα, λησµονεί ότι η
«πρωτόγονη ∆ηµοκρατία» ύστερα από τον Καπιταλισµό και από τον καπιταλιστικό πολιτισµό,
δεν είναι σαν την πρωτόγονη ∆ηµοκρατία των προϊστορικών ή των προκαπιταλιστικών χρόνων. Ο
καπιταλιστικός πολιτισµός δηµιούργησε την µεγάλη βιοµηχανία µε τη µορφή εργοστασίων,
σιδηροδρόµων, ταχυδροµείων, τηλεφώνων κτλ. και πάνω σαυτή τη βάση οι περισσότερες
λειτουργίες του «παλιού Κράτους» απλοποιούνται καταπληκτικά, και γίνονται πραγµατικά απλές
λειτουργίες διαχείρισης και έλέγχου. Έτσι δεν απαιτούν την παρουσία «διανοουµένων» και είναι
δυνατό να υποβληθούν σε ένα κοινό «εργατικό ηµεροµίσθιο». Το γεγονός αυτό τις απογυµνώνει
από την παλιά τους αίγλη ως «κυβερνητικών», και εποµένως, προνοµιούχων υπηρεσιών.
Ο έλεγχος όλων των αρχόντων, χωρίς εξαίρεση, µε την γενική εφαρµογή της αρχής της
εκλογής και της ανάκλησης σε κάθε στιγµή, καθώς και η ελάττωση των µισθών τους στο κοινό
εργατικό ηµεροµίσθιο, όλα αυτά είναι απλά και «επιβεβληµένα» δηµοκρατικά µέτρα, που
εναρµονίζουν τελείως τα συµφέροντα των εργατών και της πλειοψηφίας των χωρικών, και
συγχρόνως χρησιµεύουν ως γέφυρα που φέρνει από τον Καπιταλισµό στον Σοσιαλισµό. Τα µέτρα
αυτά αναφέρονται στο Κράτος, δηλαδή στην καθαρά πολιτική αναδηµιουργία της κοινωνίας
αποκτούν όµως την τέλια τους σηµασία και σπουδαιότητά, τότε µόνον όταν συνοδεύονται από την
«αποµάκρυνση της αστικής τάξης» ή τουλάχιστον από τα προαπαιτούµενα βήµατα προς αυτή την
αποµάκρυνση, δηλαδή µε το πέρασµα από την καπιταλιστική ατοµική ιδιοκτησία των µέσων της
παραγωγής, στην κοινή ιδιοκτησία.
«Η Κοµµούνα (έγραφε ο Μαρξ) πραγµατοποίησε το σύνθηµα αυτό όλων των αστικών
επαναστάσεων, να αποκτήσει δηλαδή µια Κυβέρνηση µε µικρά έξοδα καταργώντας δυο από τα
σπουδαιότερα ελαττώµατα της-τον στρατό και τη γραφειοκρατία».
26
Από την τάξη των χωρικών, και από τα άλλα στρώµατα τής µικροαστικής τάξης, µόνο µια
ασήµαντη µερίδα «επιπλέει» και «µπαίνει στην κοινωνία», κάνει µια καριέρα όπως λένε οι αστοί,
δηλαδή πηδάει στην αστική τάξη και κατακτά µερικές ασφαλείς και προνοµιούχους θέσεις. Η
µεγάλη πλειοψηφία των αγροτών σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες που υπάρχει αγροτική τάξις
(και τέτοιες είναι οι περισσότερες καπιταλιστικές χώρες) καταπιέζεται απ' την Κυβέρνηση και
επιθυµεί την ανατροπή της, µε την ελπίδα µιας «φθηνής» κυβερνήσεως. Η ελπίδα αυτή µπορεί να
πραγµατοποιηθεί µόνο από το προλεταριάτο και µε την πραγµατοποίηση της, το προλεταριάτο
κάνει ένα βήµα προς τα εµπρός, προς την σοσιαλιστική αναδηµιουργία του Κράτους.