Author Topic: Γιατί χαιρετά ο κόσμος;  (Read 59 times)

0 Members and 1 Guest are viewing this topic.

deuce giggolo

  • Guest
Γιατί χαιρετά ο κόσμος;
« on: March 22, 2013, 05:36:58 pm »
Γιατί χαιρετάνε ναζιστικά οι χρυσαυγίτες; Ποια είναι η προέλευση αυτού του τόσο συζητημένου χαιρετισμού; Ποιος είναι ο πρώτος που τον εμπνεύστηκε; Ο Χίτλερ, ο Μουσολίνι, οι αρχαίοι Ελληνες, οι Ρωμαίοι ή μήπως το Χόλιγουντ;
 
 
 
 
 
 
Στην πρώτη ανοιχτή μετεκλογική συγκέντρωση της οργάνωσής του, τον περασμένο Οκτώβριο, ο Νικόλαος Μιχαλολιάκος δεν δίστασε να υψώσει το χέρι του στον γνωστό χαιρετισμό των ομοϊδεατών του όλου του κόσμου. Ηταν η συγκέντρωση της νεολαίας της Χρυσής Αυγής και ο Αρχηγός φρόντισε με την προκλητική χειρονομία να εξασφαλίσει την απαραίτητη τηλεοπτική κάλυψη, ακολουθώντας την πετυχημένη συνταγή της οργάνωσης.
 
 
 
Φυσικά συμπλήρωσε την κίνησή του αυτή με την απαραίτητη επίθεση στους πολιτικούς: «Αυτά τα χέρια μπορεί καμιά φορά να χαιρετάνε έτσι. Αλλά είναι καθαρά χέρια. Δεν είναι βρόμικα. Δεν έχουν κλέψει» (20.10.2012).
 
 
 
Βέβαια τα χέρια που χαιρετούσαν μ’ αυτό τον τρόπο στην ιστορία δεν ήταν καθόλου καθαρά. Οι ηγέτες των ολοκληρωτικών καθεστώτων που επέβαλαν αυτό τον χαιρετισμό είχαν βουτήξει τα χέρια τους στο αίμα εκατομμυρίων ανθρώπων και κυβέρνησαν σε συνθήκες απόλυτης διαφθοράς.
 
 
 
Πάντως, ο ναζιστικός χαιρετισμός του αρχηγού της Χρυσής Αυγής ήταν έκπληξη μόνο για όσους δεν θέλουν ακόμα να πιστέψουν τι ακριβώς συμβαίνει μ’ αυτή την οργάνωση. Μιλάμε για εκείνους που δεν πίστευαν στα μάτια τους όταν ο ίδιος άνθρωπος χαιρετούσε με τον ίδιο προκλητικό τρόπο μέσα στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου της Αθήνας, το φθινόπωρο του 2010, μετά την πρώτη εκλογική επιτυχία της οργάνωσής του.
 
 
 
Από τότε και σε κάθε ευκαιρία ο αρχηγός και τα μέλη της οργάνωσης σηκώνουν τα «καθαρά» τους χέρια στον ίδιο επιδεικτικό χαιρετισμό: μπροστά στο άγαλμα του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες, κάτω από τα γραφεία της οργάνωσης το βράδυ των εκλογών, με κάθε άλλη αφορμή στο κέντρο της Αθήνας. Αλλά τι ακριβώς χαιρετούν οι ναζιστές;
 
 
 
Ο γιαλαντζί δωρικός χαιρετισμός
 
 
 
Αν περιμένουμε να μας εξηγήσουν οι ίδιοι, θα απογοητευθούμε. Οπως συμβαίνει με τους ναζιστές όλου του κόσμου, έτσι και οι χρυσαυγίτες επιχειρούν να δικαιολογήσουν την εμμονή τους στην κακόφημη χειρονομία, αποδίδοντας την προέλευσή της στους αρχαίους Ελληνες. Ηταν ακριβώς το ίδιο που έκανε ο Μουσολίνι, ο πρώτος που εισήγαγε έναν παρόμοιο χαιρετισμό στο δικό του φασιστικό κόμμα.
 
 
 
Ο Μουσολίνι, μάλιστα, είχε ονομάσει «ρωμαϊκό χαιρετισμό» (saluto romano) την κίνηση αυτή. Η αρχαία προέλευση αυτής της χειρονομίας δεν τεκμηριώνεται από πουθενά. Ούτε τα μνημεία της τέχνης ούτε τα κείμενα που έχουν σωθεί οδηγούν σε κάποιο παρόμοιο συμπέρασμα. Σε διπλανές στήλες εξηγούμε, μάλιστα, ότι η προέλευσή της είναι πολύ μεταγενέστερη και ότι την εμπνεύστηκαν ο Μουσολίνι και οι συνεργάτες του από τον κινηματογράφο των αρχών του 20ού αιώνα.
 
 
 
Υπάρχουν πάντως και ορισμένα επίσημα κείμενα της Χρυσής Αυγής, στα οποία επιχειρείται να συγκεραστεί η χρήση παρόμοιου χαιρετισμού από τους Ιταλούς φασίστες, τους Γερμανούς ναζί και τους Τεταρταυγουστιανούς του Μεταξά. Σε ένα από τα «ιδεολογικά» αυτά κείμενα ομολογείται η ταύτιση των τριών αυτών χαιρετισμών, έστω κι αν συνοδεύεται από τον ευφημισμό ότι πρόκειται για «αναβίωση» κάποιου αρχαίου τυπικού:
 
 
 
«Στην πρόσφατη ευρωπαϊκή ιστορία αναβίωσε ο αρχαίος χαιρετισμός, στην Ελλάδα με το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, στην Ιταλία με το φασιστικό καθεστώς, στην Ισπανία με το καθεστώς του Φράνκο και στη Γερμανία με το εθνικοσοσιαλιστικό. Ταυτόχρονα χρησιμοποιήθηκε από εθνικιστικά κινήματα όλης της Ευρώπης, από την Αγγλία και την Ιρλανδία ώς τη Ρουμανία, αλλά και από ευρωπαϊκής καταγωγής Αμερικανούς. Με τη λήξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και την ήττα του Αξονα ο αρχαίος αυτός χαιρετισμός κατηγορήθηκε άδικα και δαιμονοποιήθηκε.
 
 
 
Ο λεγόμενος “ναζιστικός” χαιρετισμός είναι ο κατεξοχήν Δωρικός χαιρετισμός προς τον Ανατέλλοντα Ηλιο, ένας χαιρετισμός διαμέσου του οποίου ο ανθρώπινος οργανισμός μπορούσε να αντλήσει ενεργειακές δυνάμεις από τον Ηλιο, ανυψωνόμενος σε ανώτερες πνευματικές καταστάσεις και νοητικά πεδία» («Ο αρχαιότερος χαιρετισμός», στο ideology-studies.blogspot.gr/2010/07/blog-post_14.html).
 
 
 
Ως πιο γνήσιος αναβιωτής του χαιρετισμού αναφέρεται το καθεστώς της 4ης Αυγούστου: «Τα χρόνια πέρασαν κι ο χαιρετισμός αυτός παρέμεινε στη συνείδηση του λαού και ειδικά των Ελλήνων, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας. Σύμφωνα με το άρθρο 30 των Γενικών Διατάξεων του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Καθεστώτος της 4ης Αυγούστου του Ιωάννη Μεταξά: Ο χαιρετισμός αποδίδεται διά ζωηράς προτάσεως της δεξιάς χειρός τεταμένης με δακτύλους υψωμένους και την παλάμη εις το ύψος του δεξιού οφθαλμού, κατά το πρότυπον του καθαρώς Ελληνικού (Δωρικού) χαιρετισμού».
 
 
 
Το πρώτο μέρος του ίδιου κειμένου επιχειρεί να τεκμηριώσει την υποτιθέμενη αρχαία προέλευση του χαιρετισμού:
 
 
 
«Ποιος όμως είναι ο λόγος αυτής της παγκόσμιας χρήσης ενός τόσου αρχαίου χαιρετισμού; Γιατί τον χρησιμοποίησαν και τον χρησιμοποιούν ακόμα, έστω και ασυνείδητα, τόσοι λαοί; Την εξήγηση μπορεί να μας τη δώσει η σύγχρονη επιστήμη. Σύμφωνα με τις θεωρίες της σύγχρονης ιατρικής, το ανθρώπινο σώμα λειτουργεί σαν μια ηλεκτρική μπαταρία που παράγει ηλεκτρικό και μαγνητικό ρεύμα. Ο βελονισμός και άλλες εναλλακτικές ιατρικές βασίζονται σε αυτό το γεγονός για να πετύχουν αξιοθαύμαστες θεραπείες. Η ίδια η πολικότητα του εγκεφάλου μας καθορίζει μια αντίστοιχη βιο-ενεργειακή πολικότητα στον ηλεκτρομαγνητισμό του σώματος».
 
 
 
Το αστείο είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτού του κειμένου που δημοσιεύτηκε από τη Χρυσή Αυγή το 2007 είναι πιστή αντιγραφή ενός άλλου κειμένου, το οποίο κυκλοφόρησε σε μπροσούρα η οργάνωση «Νέα Ακρόπολη» τρία χρόνια νωρίτερα. Το δεύτερο αυτό κείμενο, που φέρει ακριβώς τον ίδιο τίτλο («Ο αρχαιότερος χαιρετισμός»), υπογράφεται από τον Jorge Alvarado Planas. Πρόκειται για τον αντιπρόεδρο της μυστηριώδους διεθνούς οργάνωσης «Νέα Ακρόπολη», ο οποίος γεννήθηκε στη Μαδρίτη το 1955 και από το 1980 ζει στην Ελλάδα ως Γεώργιος Αλβαράδο Πλάνας.
 
 
 
Η οργάνωση «Νέα Ακρόπολη» έχει καταταχθεί από την Ζ΄ Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και Παραθρησκείας (Αλίαρτος 20-26.9.1995) στην κατηγορία των «εξωχριστιανικών και παραθρησκευτικών ομάδων». Στη συνδιάσκεψη προήδρευε ο τότε Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας και σημερινός Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος.
 
 
 
Κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί επικρίσεις εναντίον της (ιδιαίτερα στη Γαλλία και το Βέλγιο) για εκλεκτικές συγγένειες με νεοναζιστικές ομάδες. Πάντως το εν λόγω κείμενο δεν περιλαμβάνει τις ανοιχτά ρατσιστικές διατυπώσεις, τις οποίες καθώς φαίνεται έχουν συμπληρώσει στο δικό τους μεταγενέστερο κείμενο οι χρυσαυγίτες.
 
 
 
Για να μην αδικούμε τους εγχώριους ναζί, την ίδια πρεμούρα να αποδείξουν ότι ήταν δική τους πατέντα ο χαιρετισμός αυτός είχαν και τα μεσοπολεμικά τους πρότυπα.
 
 
 
Το μεγαλύτερο πρόβλημα το είχαν οι Γερμανοί, εφόσον ο Μουσολίνι τούς είχε προλάβει τόσο στον χαιρετισμόόσο και σε πολλά άλλα στοιχεία της φασιστικής φαντασμαγορίας. Με τίτλο «Ο φασιστικός χαιρετισμός» διαβάζουμε τα παρακάτω απολογητικά λόγια στο επίσημο όργανο των ναζί: «Η υιοθέτηση του χαιρετισμού με την ανύψωση του τεντωμένου χεριού από το NSDAP εδώ και δυο χρόνια προκαλεί ακόμα και τώρα σχόλια των εχθρών μας.
 
 
 
Λένε ότι ο χαιρετισμός δεν είναι γερμανικός, ότι πρόκειται για μια μίμηση των φασιστών και ότι καλύτερα θα ήταν να διατηρηθεί ο στρατιωτικός χαιρετισμός με το χέρι στο πηλήκιο. Καταρχήν η ανύψωση του τεντωμένου χεριού είναι ο πλέον φυσιολογικός χαιρετισμός. […] Πολύ πριν τον εφαρμόσει ο φασισμός, ήδη από το 1921 τα μέλη μας χαιρετούσαν τους αρχηγούς μας με την ανύψωση της δεξιάς.
 
 
 
Αλλά ακόμα και αν θεωρεί κανείς ότι πήραμε από τους φασίστες αυτό τον χαιρετισμό, ποιο είναι το κακό; […] Οι αγωνιστές του εθνικισμού σε όλο τον κόσμο, μέσω της υιοθέτησης του κοινού αυτού χαιρετισμού, επισφραγίζουν την ενότητα στον αγώνα τους» (Völkischer Beobachter, Ιούνιος 1928).
 
 
 
Πολύ γρήγορα αυτές οι απολογητικές στάσεις εγκαταλείφθηκαν. Και όταν οι ναζί κατέλαβαν την εξουσία το 1933 έσπευσαν να επιβάλουν σε όλη την κλίμακα της δημόσιας ζωής, αλλά ακόμα και την καθημερινότητα, αυτό τον χαιρετισμό, τον οποίο ήδη ονόμαζαν «χαιρετισμό του Χίτλερ» (Hitlergruss), επειδή συνοδευόταν με τα λόγια «Heil Hitler» («Χαίρε Χίτλερ»). Και για να τελειώνουν μια και καλή με την αμφισβήτηση της προέλευσής του, τον μετονόμασαν και «γερμανικό χαιρετισμό».
 
 
 
Από την πλευρά των Ιταλών φασιστών, η περηφάνια του πρώτου διδάξαντος μετριάστηκε λίγο από το γεγονός ότι οι Γερμανοί τούς πρόλαβαν με το βήμα της χήνας στις παρελάσεις. Οταν το 1938 ο Μουσολίνι επέβαλε έναν παρόμοιο βηματισμό στους φασίστες τους και τον ονόμασε «ρωμαϊκό βήμα» (passo romano), ένιωσε υποχρεωμένος να απολογηθεί:
 
 
 
«Θέλουμε να επιβάλουμε μια εθνική πειθαρχία διότι είμαστε πεπεισμένοι ότι χωρίς αυτή την πειθαρχία δεν θα γίνουμε αυτό το μεσογειακό και παγκόσμιο κράτος που ονειρευόμαστε. Και εκείνοι που μας κατηγορούν ότι θα βαδίζουμε σαν τους Γερμανούς, ας λάβουν υπόψη τους ότι δεν είμαστε εμείς εκείνοι που αντέγραψαν κάτι απ’ αυτούς. Μάλλον οι Γερμανοί είναι εκείνοι που αντέγραψαν και εξακολουθούν να αντιγράφουν».
 
 
 
«Νικ-Χάιλ» ή «88»
 
 
 
Οι χρυσαυγίτες δεν έχουν ακόμα λανσάρει το δικό τους βήμα της χήνας, αλλά επιχειρούν να βαδίζουν σε παράταξη, ακολουθώντας τη μέθοδο δράσης των Ταγμάτων Εφόδου που περιγράφει αναλυτικά ο Χίτλερ στο «Ο Αγών μου». Τα πρώτα χρόνια της δράσης της η Χρυσή Αυγή δεν ήταν και τόσο προσεκτική όταν περιέγραφε τον επίσημο χαιρετισμό της, ούτε ένιωθε την ανάγκη να μετονομάζει σε «δωρικό» τον χιτλερικό χαιρετισμό. Στο καταστατικό της οργάνωσης που συντάχθηκε το 1987 προσαρτήθηκε ένας «Εσωτερικός Κώδικας», ο οποίος συμπληρώνεται με το «Εθνικοσοσιαλιστικό Τυπικό». Στα άρθρα 22-24 του Κώδικα ορίζονται τα του χαιρετισμού των μελών:
 
 
 
«Ο Εθνικοσοσιαλιστικός Χαιρετισμός κατά την είσοδο και την έξοδο από τα γραφεία είναι υποχρεωτικός. Ο χαιρετισμός αποδίδεται με σφρίγος και ζωηρότητα όπως αρμόζει στην Εθνικοσοσιαλιστική Τάξη και δεν επιτρέπεται να είναι νωθρός και χαλαρός. Τον χαιρετισμό ανταποδίδει υποχρεωτικά το υπεύθυνο όργανο υπηρεσίας.
 
 
 
Υποχρεωτικός είναι επίσης ο χαιρετισμός προς τον ομιλητή μετά το πέρας της ομιλίας. Ο χαιρετισμός αυτός είναι απόδοση τιμής προς τους απανταχού του χώρου και του χρόνου αγωνιστές του τρόπου ζωής που προάγει ο Εθνικοσοσιαλισμός. Επιβάλλεται εντός των γραφείων ο σεβασμός και η απότιση τιμής στους τύπους και τα σύμβολα του Εθνικοσοσιαλισμού».
 
 
 
Δεν υπάρχει δηλαδή καμιά αμφιβολία για το είδος αυτού του χαιρετισμού. Ακόμα και όταν για λόγους τακτικής από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 η Χρυσή Αυγή έπαψε να μιλά ανοιχτά για «εθνικοσοσιαλισμό» κάνοντας χρήση του όρου «εθνικισμός», ο χαιρετισμός «Heil Hitler» παραμένει στην εφημερίδα και το περιοδικό της οργάνωσης με την κωδική του ονομασία «88». Για παράδειγμα το φύλλο της 9ης Δεκεμβρίου 1994 της Χρυσής Αυγής κυκλοφόρησε με έναν τεράστιο πρωτοσέλιδο τίτλο: «Αριθμός Φύλλου 88». Η πρωτοτυπία αυτή δεν κρύβει μόνο αντικομφορμιστική διάθεση.
 
 
 
Ο αριθμός 88 για τους μεταπολεμικούς οπαδούς του ναζισμού ισοδυναμεί με τον χαιρετισμό του Φίρερ («Χάιλ Χίτλερ», «Heil Hitler»), γιατί το πρώτο γράμμα των δύο λέξεων του χαιρετισμού (το H) είναι το όγδοο του γερμανικού αλφαβήτου. Η εφημερίδα, λοιπόν, δεν γιόρταζε το 88ο φύλλο της, αλλά τιμούσε με συνθηματικό τρόπο τον πραγματικό της Αρχηγό. Τον αριθμό 88 θα τον συναντήσουμε σε κάθε λογής εκδηλώσεις της οργάνωσης, όπως στο εξώφυλλο του περιοδικού της νεολαίας «Αντεπίθεση» («Root 88», τχ. 23, Ιούνιος 2005, «Tatoo 88», τχ. 24, Σεπτέμβριος 2005).
 
 
 
Ακόμα και μπλουζάκια «Club 88» διαφημίζονται από τις στήλες της εφημερίδας, ενώ ο στενός συνεργάτης του Αρχηγού και για λίγο βουλευτής Γκλέτσος φέρει το χαϊδευτικό «Τόλης 88». Αυτή η κρυπτογραφημένη διατύπωση του χιτλερικού χαιρετισμού πρωτοχρησιμοποιήθηκε στη Γερμανία τη δεκαετία του 1950 για να αντικαταστήσει την απαγορευμένη κραυγή.
 
 
 
Ο όρκος και οι πίθηκοι
 
 
 
Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ναζιστικού χαιρετισμού που τον κατέστησαν τόσο δημοφιλή στον Χίτλερ, τον Μουσολίνι και τους ομοϊδεάτες τους;
 
 
 
Πρώτα απ’ όλα πρόκειται για έναν χαιρετισμό που ταιριάζει στον στρατιωτικό χαρακτήρα των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Στη χιτλερική του παραλλαγή, αυτός που χαιρετά πρέπει να στέκεται σε προσοχή, να φέρνει το αριστερό του χέρι στη μέση του, στο ύψος της ζώνης και να εκτινάσσει τεντωμένο το δεξί στο ύψος των οφθαλμών με την παλάμη στραμμένη προς το έδαφος και τα δάχτυλα ενωμένα.
 
 
 
Η κίνηση αυτή υποδηλώνει μια επιθετικότητα, η οποία δεν καλύπτεται από τον κλασικό στρατιωτικό χαιρετισμό. Μπροστά σ’ αυτή τη βίαιη κίνηση, η πρώτη προσπάθεια να υιοθετηθεί ως φασιστικός χαιρετισμός μια παραλλαγή της υψωμένης γροθιάς που είχαν ήδη υιοθετήσει οι σοσιαλιστές και οι κομμουνιστές (με μόνη διαφορά τη θέση του αντίχειρα) δεν είχε καμιά τύχη.
 
 
 
Σύμφωνα με τον Μουσολίνι, ο «ρωμαϊκός χαιρετισμός» υπερείχε της κλασικής χειραψίας, από άποψη «υγιεινής, αισθητικής και συντομίας». Αλλά ο λόγος της μαζικής εφαρμογής του χαιρετισμού σε τέτοια κλίμακα ήταν άλλος. Ειδικά στη Γερμανία, το Hitlergruss ισοδυναμούσε με έναν πραγματικό όρκο προς τον Φίρερ, ακόμα κι όταν ο ίδιος δεν παραβρισκόταν στη σκηνή του χαιρετισμού.
 
 
 
Αυτός είναι ο λόγος που ο Χίτλερ ήταν ο μόνος που συχνά χαιρετούσε με διαφορετικό τρόπο: σηκώνοντας λυγισμένο το δεξί του χέρι, και στη συνέχεια τον καρπό του, με την παλάμη να στρέφεται προς τα πάνω. Ηταν η απάντηση του Φίρερ προς τους υπηκόους που ορκίζονταν σ’ αυτόν ή στη νίκη («Heil Hitler» ή «Sieg Heil»).
 
 
 
Η θεολογική διάσταση του χαιρετισμού ήταν εκείνη που υποχρέωσε ορισμένους συνεπείς Γερμανούς ιερωμένους να αρνηθούν μέχρι το τέλος την εφαρμογή του. Και αρκούσε αυτή η άρνηση για να οδηγηθούν όσοι την τολμούσαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στα βασανιστήρια. Για τον ιερό και φυλετικό χαρακτήρα του χαιρετισμού μαρτυρά και το γεγονός ότι από το 1937 απαγορεύτηκε στους εβραίους να χαιρετούν μ’ αυτό τον τρόπο. Ο στόχος ήταν να διατηρηθεί ο «ιερός δεσμός» όσων ανήκουν στην ανώτερη φυλή.
 
 
 
Αυτή η προσπάθεια να διατηρηθεί η «φυλετική καθαρότητα» του χαιρετισμού υπονομευόταν και από αναπάντεχους κινδύνους. Εχει σωθεί μια απόφαση του υπουργείου Ασφαλείας του κρατιδίου της Εσσης, η οποία διέτασσε όλους τους αστυνομικούς να διαφυλάσσουν την ιερότητα του χαιρετισμού από έναν παράξενο αντίπαλο:
 
 
 
«Εχει αναφερθεί ότι ορισμένοι πίθηκοι που δίνουν παραστάσεις με πλανόδιους θιάσους, μετά το τέλος της επίδειξής τους, μιμούνται τον γερμανικό χαιρετισμό. Παρόμοιες παραστάσεις διακωμωδούν τον γερμανικό χαιρετισμό και προκαλούν το δημόσιο αίσθημα. Κατά συνέπεια σας διατάζουμε στο εξής να ελέγχετε τους πλανόδιους θιάσους σ’ αυτό το ζήτημα και σε περίπτωση τέτοιου κρούσματος να φροντίζετε για τη σφαγή των εμπλεκόμενων ζώων» (23.7.1934, αναφέρεται στον Tilman).
 
 
 
Κανείς δεν ξέρει αν η πρόθεση των εκπαιδευτών ήταν η διακωμώδηση του καθεστώτος ή η υπογράμμιση της απόλυτης υποταγής τους σ’ αυτό. Το βέβαιο είναι ότι η διαταγή να σφάζονται τα ζώα αυτά υποδηλώνει σαφώς ότι με τη συγκεκριμένη μίμηση είχαν παραβιάσει κάτι το ιερό.
 
 
 
Το αστείο είναι ότι στο ίδιο «ιδεολογικό» κείμενο της Χρυσής Αυγής του 2007 που αναφέραμε πιο πάνω, διαβάζουμε και την ακόλουθη βαρυσήμαντη παρατήρηση, ως επιχείρημα για την καθολικότητα του χιτλερικού χαιρετισμού: «Επιστήμονες έχουν αποδείξει ότι πολλά ζώα χρησιμοποιούν χαιρετισμούς και χειρονομίες [sic] ως μέσο κοινωνικής αναγνώρισης και επικοινωνίας μεταξύ τους». Λέτε οι πίθηκοι της Εσσης να ανήκαν σ’ αυτή την κατηγορία και να τους έσφαξαν άδικα οι ιδεολογικοί πρόγονοι της Χρυσής Αυγής;
 
 
 
————————————
 
 
 
Από τον Νέρωνα στον Κασιδιάρη
 
 
 
Προκειμένου να πείσουν για την ορθότητα του ισχυρισμού τους ότι ο ναζιστικός χαιρετισμός είναι αρχαίος, οι σύγχρονοι οπαδοί του Χίτλερ επικαλούνται τις ταινίες του Χόλιγουντ με θέματα από την ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα, όπου πράγματι κάνει την εμφάνισή του αυτός ο χαιρετισμός.
 
 
 
Οπως αποδεικνύει όμως στην πρόσφατη σχετική μελέτη του ο Martin Winkler, τα πράγματα είναι ακριβώς αντίστροφα. Αυτό που συνέβη είναι ότι οι πρώτες ταινίες του βωβού κινηματογράφου που επιχείρησαν να αναπαραστήσουν σκηνές της ρωμαϊκής αρχαιότητας ανακάλυψαν τη δύναμη αυτού του χαιρετισμού, τον υιοθέτησαν και τον επέβαλαν ως «ιστορικό δεδομένο».
 
 
 
Από τις ταινίες αυτές εμπνεύστηκε πρώτος ο Μουσολίνι τον «ρωμαϊκό χαιρετισμό» (saluto romano), θέλοντας να βρει κάποιο «εθνικό» αντίβαρο στην υψωμένη γροθιά των αριστερών. Τον χαιρετισμό αντέγραψαν στη συνέχεια οι υπόλοιποι δικτάτορες ομοϊδεάτες του Μουσολίνι, από τον Χίτλερ μέχρι τον «δικό μας» Μεταξά.
 
 
 
Μπορεί να διαπιστώσει κανείς την ακρίβεια του ισχυρισμού του Winkler παρακολουθώντας αυτές τις ταινίες, οι οποίες είναι πλέον ελεύθερα προσβάσιμες στο Διαδίκτυο. Η πρώτη ταινία που ανήκει σ’ αυτή την κατηγορία είναι η ιταλική «Καμπίρια» που γυρίστηκε το 1914, σε σενάριο του Γκαμπριέλε ντ’ Ανούντσιο. Εδώ πρωτοσυναντάμε τον «ρωμαϊκό χαιρετισμό» να χρησιμοποιείται σε μαζική κλίμακα. Ο Ντ’ Ανούντσιο εφάρμοσε μάλιστα πρώτος τον χαιρετισμό, την περίοδο που διοίκησε ο ίδιος το Φιούμε το 1919.
 
 
 
Είχαν προηγηθεί και δυο άλλες ταινίες που έκαναν χρήση παρόμοιου χαιρετισμού, το πρώτο «Μπεν Χουρ» (ΗΠΑ, 1907) και ο «Νέρων» (Ιταλία, 1908), αλλά η «Καμπίρια» ήταν η πρώτη που τυποποίησε τον χαιρετισμό με τη γνωστή μορφή του. Ακολούθησαν πολλές μεγάλες χολιγουντιανές επιτυχίες που έκαναν χρήση του χαιρετισμού αυτού, με σημαντικότερες τον δεύτερο «Μπεν Χουρ» (1925), το «Σημείο του Σταυρού» (1932) και την «Κλεοπάτρα» (1934).
 
 
 
Η Λένι Ρίφενσταλ ήταν εκείνη που με την κινηματογράφηση του Συνεδρίου του ναζιστικού γερμανικού κόμματος στη Νυρεμβέργη απέδειξε την προπαγανδιστική αξία του χαιρετισμού («Ο θρίαμβος της θέλησης», 1934), ενώ με την ταινία της για την Ολυμπιάδα του Βερολίνου (1936) επιχείρησε να ταυτίσει τη χιτλερική Γερμανία με τα πρότυπα της αρχαιότητας. Την επόμενη χρονιά, το 1937, τα πράγματα θα είναι ώριμα για το γύρισμα μιας ταινίας («Σκιπίων ο Αφρικανός») που θα χρησιμοποιεί τον χαιρετισμό για να μεταβάλει τον Μουσολίνι σε έναν σύγχρονο Σκιπίωνα.
 
 
 
Μετά τον πόλεμο και την πτώση του φασισμού και του ναζισμού, το Χόλιγουντ κάνει πάλι χρήση του χαιρετισμού, αυτή τη φορά, όμως, για να αποδείξει την ομοιότητα των ολοκληρωτικών καθεστώτων του Αξονα με τη σκληρότητα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Το πιο χαρακτηριστικό δείγμα αυτής νέας χολιγουντιανής εκδοχής του χαιρετισμού συναντάμε στο «Quo Vadis» (1951), όπου ο Νέρων ονομάζεται ευθέως Αντίχριστος, ενώ ο αφηγητής περιγράφει ήδη από την πρώτη σκηνή ως εξής τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία της παρακμής:
 
 
 
«Την απόλυτη εξουσία συνοδεύει πάντοτε η διαφθορά. Κανένας δεν είναι σίγουρος για τη ζωή του. Μια πυραμίδα εξουσίας και διαφθοράς. Ασύλληπτη η ανθρώπινη εξαθλίωση και σκλαβιά. Δεν υπάρχει απόδραση από το μαστίγιο και το ξίφος».
 
 
 
Οι πρωταγωνιστές χαιρετούν επιδεικτικά με το αυστηρά ναζιστικό τυπικό, ενώ και ο Νέρων ανταποδίδει με τον τρόπο που το έκανε ο Χίτλερ, σηκώνοντας δηλαδή το χέρι σε γωνία και την παλάμη να στρέφεται προς τα πάνω. Οσο για τη σκηνή του ρωμαϊκού θριάμβου, εκεί η ταινία αντιγράφει πιστά το μοντέλο της Νυρεμβέργης που σκηνοθέτησε η Ρίφενσταλ. Στο ίδιο κλίμα -αν και όχι τόσο επιδεικτικής- ταύτισης με το ναζιστικό πρότυπο παρουσιάζεται ο χαιρετισμός και σε άλλες επιτυχίες της εποχής, όπως το τρίτο «Μπεν Χουρ» (1959).
 
 
 
Τα πράγματα αλλάζουν μετά το 1960, όταν είχαν αρχίσει να κάνουν αισθητή την παρουσία τους κρούσματα νεοναζιστικής βίας στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Στον «Σπάρτακο» (1960) αρχίζει ο χαιρετισμός να σπανίζει, στην «Πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας» (1964) παρουσιάζεται μια ποικιλία χαιρετισμών και τέλος στον «Μονομάχο» (2000) ο χαιρετισμός αυτός έχει πλέον εξαφανιστεί.
 
 
 
———————————————-
 
 
 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ
 
 
 
Tilman Allert, «Der deutsche Gruß» (Eichborn Verlag, Φρανκφούρτη 2005). Υποδειγματική ανάλυση του ναζιστικού χαιρετισμού, με αναφορές στις ιστορικές, κοινωνιολογικές, ψυχολογικές και θρησκευτικές παραμέτρους της μαζικής επιβολής του.
 
 
 
Martin M. Winkler, «The Roman Salute. Cinema, History, Ideology» (The Ohio State University Press, Κολούμπους 2009). Η απομυθοποίηση της υποτιθέμενης αρχαίας προέλευσης του «ρωμαϊκού χαιρετισμού». Ο συγγραφέας αποδεικνύει ότι ο χαιρετισμός αυτός προέρχεται από σκηνές που πρωτοεμφανίστηκαν σε βουβές ταινίες των αρχών του 20ού αιώνα.
 
 
 
ΔΕΙΤΕ
 
 
 
«Ο δικτάτορας» (The Great Dictator) του Τσάρλι Τσάπλιν (1940).
 
 
 
Η εξαιρετικά επίκαιρη καρικατούρα του Χίτλερ βασίζεται μεταξύ άλλων και στη γελοιοποίηση του ναζιστικού χαιρετισμού. Χαρακτηριστική είναι η σκηνή που ανταλλάσσουν χαιρετισμό οι δύο ανταγωνιστές, Χίτλερ και Μουσολίνι, χωρίς να καταφέρνουν να συγχρονιστούν.
 
 
 
«SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα» (Dr Strangelove, or how I learned to stop worrying and love the bomb) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ (1963).
 
 
 
Η κλασική κωμωδία για την ψυχροπολεμική ισορροπίας του τρόμου. Ενας από τους πολλούς χαρακτήρες του έργου που ενσαρκώνει ο Πίτερ Σέλερς είναι και ο Γερμανός κατασκευαστής της ατομικής βόμβας, ο οποίος συνεργάζεται με τους Αμερικανούς, αλλά κάθε τόσο του ξεφεύγει ο μηχανικός ναζιστικός χαιρετισμός και το «Heil mein Führer».

Pepe the Frog

  • Marshal of the Soviet Union
  • ***********
  • Posts: 3032
  • Φήμη 4
    • View Profile
Re: Γιατί χαιρετά ο κόσμος;
« Reply #1 on: March 22, 2013, 07:05:47 pm »
****-please-meme-generator-too-long-didn-t-read-64bfbe.jpg" alt="" class="bbc_img" />